بررسی تأثیر نااطمینانی نرخ ارز بر صادرات زعفران ایران

یکی از مشکلات اساسی اقتصاد ایران، وابستگی به درآمد نفت و فرآورده‏های نفتی است که همواره در برنامه‏های توسعه کشور برای رهایی از آن، سیاست‏ها و راهکارهای مختلفی در نظر گرفته شده است. توسعه صادرات محصولات کشاورزی یکی از این راهکارهاست. زعفران یکی از محصولات صادراتی مهم ایران می‏باشد. نوسانات نرخ ارز یکی از عوامل تأثیرگذار و در عین حال ابهام‏آمیز بر صادرات محصولات کشاورزی است. لذا در این مطالعه به بررسی تأثیر نوسانات نرخ ارز بر صادرات زعفران ایران در کوتاه‏مدت و بلندمدت پرداخته شده است. بدین منظور ابتدا شاخص نوسانات نرخ ارز با استفاده از الگوی واریانس ناهمسانی شرطی اتورگرسیو (garch) محاسبه شد. سپس اثر نوسانات نرخ ارز بر صادرات زعفران با استفاده از الگوی هم‏انباشتگی جوهانسن- جسیلیوس و الگوی تصحیح خطای برداری (vecm) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در کوتاه‏مدت و بلندمدت، رابطه معکوس و معنی‏داری بین نوسانات نرخ ارز و صادرات زعفران ایران وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که متغیرهایقیمت صادراتی و میزان تولید داخلی زعفران،تأثیر مثبت و معنی‏دار و متغیر قیمت عمده‏فروشی زعفران، تأثیرمنفیومعنی‏داریبرمیزان صادرات این محصول دارد. لذا بایستی سیاست‏هایی جهت کنترل و تثبیت نرخ ارز و ایجاد شرایط باثبات اقتصادی، اعمال گردد.